VARAK

Arapça kökenli bir kelime olan varak, dilimizde “yaprak” anlamına gelmektedir. Günlük hayatımızda, çoğul hali olan “evrak” kelimesi, yazılı kağıt, döküman anlamında kullanılmaktadır. Ancak sektörel olarak, asıl anlamından ziyade yaldız, altın varak olarak tezyin – süsleme sanatında kullanılan malzeme olarak bilinmektedir.

Bizim kullandığımız manada endüstriyel varak, bir çeşit imitasyon varak ya da metalik transfer toz boya anlamına gelmektedir. Tekstil, deri, matbaa, süsleme konularında oldukça yaygın bir alanda kullanılmaktadır.

Tekstil ve deri sektöründe kullanılan varak, kendinden yapışma özelliği olmayan, mutlaka transfer olacağı tutkal zemin ihtiyacı duyan bir üründür. Serigrafi baskı, rotasyon baskı ya da spreyle uygulanan tutkal, uygun bir sıcaklıkta fikse edilerek kurutulması suretiyle varak baskıyı alabilecek seviyeye getirilir. Sıcak ve basınç yardımıyla, istenen varak yüzeye transfer olur.

GEREKLİ EKİPMANLAR

Varak transfer baskının vazgeçilmez ekipmanı, desenli tutkal oluşturmak için, serigrafi kalıbı (parça baskı) ya da rotasyon baskı kalıbıdır (metraj baskı). Parça baskı için; numune baskı masası ya da ahtapot baskı makinesi, fikse fırını, el presi ya da konveyör tela presidir. Metraj baskıda ise; tutkal için tek kafa rotasyon makinesi yeterlidir. Varağın transferi için uygun bir kalender (silindir pres) gerekir. Son zamanlarda yaygın bir şekilde kullanılan smog baskı makinesi (tutkalı varak üzerine verip, kurutma akabinde kumaşa transferini gerçekleştiren baskı makinesi) de metraj baskıda kullanılmaktadır.

YARDIMCI MALZEMELER

Varak baskının uygulanması ve bir materyale uygulanması için, varak tutkalı gereklidir. Su bazlı ve plastik bazlı tutkal klasik yöntemlerde (serigrafi ve rotasyon baskı), solvent bazlı tutkal ise smog baskıda kullanılmaktadır. Tutkal etkisi de oluşturan lazer kağıdı da, genellikle deri üzerine uygulanan, ancak her türlü tekstil üzerine de sorunsuz uygulanmasıyla iyi bir alternatiftir.

*Tutkal ve varağın uyuşması, genel olarak baskıda aranan yıkama haslığının yüksek olması için gereken en önemli özelliktir.

TEKNİK ÖZELLİKLER

Özellik	Açıklama
Kalınlık	12mikron
Genişlik	150cm
Karton Rulo	2,5cm ya da 7,5cm (iç çap)
Sertlik	Orta derecede
Yıkama ve Sürtünme	Kullanılan binder, tutkalın fikse edilme süresi ve işçilik kalitesine bağlı olarak yıkama ve sürtünme haslıkları değişkenlik gösterir
Işık Haslığı	Direkt güneş ışınlarına maruz bırakılmamalıdır
Isı Haslığı	Maksimum 150C sıcaklığa, 4 saniye süreyle maruz kalabilir. Daha yüksek ısıda, varakta hologramlaşma ya da matlaşma görülebilir
Uygulama Sıcaklığı	Rotasyon baskıda 120C-160C sıcaklıklarda 3-6mt/dk hızla uygulanmalıdır. Düz pres baskılarda ise; maksimum 150C sıcaklıkta 4 saniye uygulanmalıdır

SIKÇA SORULANLAR

Baskıdan sonra varak transfer olmuyor?

Tutkal fikse olmamış olabilir, ısı ya da basınç düşük olabilir ya da tutkal varakla uyumlu olmayabilir.

Baskıdan sonra varak kumaştan ayrılmıyor?

Eğer lap (geniş) desen üzerine uygulama yapılıyorsa, varağın sertliği söz konusudur. Daha yumuşak bir varak kullanılmalıdır.

Baskıdan sonra kumaşta gümüşlenme oluyor?

Varakın çok yumuşak oluşu, tramlı desenlerde gereğinden fazla tozun kumaşta kalmasına sebebiyet verir. Ters-yüz olan varak tozları da kumaşta gümüşlenme diye tabir edilen tozuşmaya neden olur.Varağı kumaştan ayırmak yerine, kumaşı varaktan ayırarak bu sorun önlenebilir. Eğer sorun devam ediyorsa, daha sert bir varaklauygulama yapılmalıdır.

Baskıdan sonra varak renk değiştiriyor?

Presin ısısının yüksek oluşundan kaynaklanan, varağın yanması durumuyla karşılaşılmıştır. Varağın filminde, eğer buruşma oluyorsa ısı çok yüksektir. Sıcaklığı, optimum uygulama sıcaklığı olan 130C-140C aralığına çekerek tekrar denenmelidir.

Varak baskılı ürünler nasıl yıkanmalıdır?

30C sıcaklıkta elde ve ters yıkanmalıdır. Ütüleme işlemi de ters yapılmalıdır.